Home / tentoonstelling oertekenen / Vrouwenzaken volgens de Etrusken

Vrouwenzaken volgens de Etrusken


De Etrusken bewoonden een aantal onafhankelijke stadstaten ten Noorden van het huidige Rome, en ontwikkelden in de jaren 800-300 voor Christus een eigen cultuur. De steden hadden een spiegelstad voor de doden, waar families een tombe hadden en de doden werden achtergelaten, samen met een heleboel kleding en huisraad. Vondsten hebben al honderden jaren geleid tot nieuwe kunststromingen en zonder de grote vondsten uit de 16de eeuw had de Renaissancekunst er anders uitgezien.
In deze tijd van omwentelingen als het om de visie op vrouwen (in de Oudheid) gaat kan het nog een keer gezegd worden: in de steden van de Etrusken bestond gelijkheid tussen man en vrouw. Vrouwen hadden onafhankelijk gezag, economische macht en speelden een hoofdrol als het ging om opvoeden.
En dat levensfeit zie je weerspiegeld in de kunstobjecten. Er was aandacht voor alledaags geluk, voor feesten en voor vieringen.
Maar ook had die levensstijl invloed op de mythologie. Volken rond het Middellandse zeegebied namen de gebruiken en verhalen van de Grieken over en modificeerden die. En dus spelen vrouwenzaken in de weergave van de mythen een grotere rol dan bij de Grieken en later bij de Romeinen. Er was groot respect voor de rol van de moeder en voor het voeden van kinderen. Dat had religieuze kanten en het is niet gek om te veronderstellen dat de cultus van de moedergodin terugkeerde in het Christendom.
Leto, die moest vluchten met haar tweeling voor de wraak van Hera, sprak ook toen tot de verbeelding en in de tempelcultus in Etrurië speelde ze een hoofdrol. Die rol werd later ingenomen door Maria.
Het beeld van de moedergodin uit Veii laat een krachtige vrouw in beweging zien. Er zit vaart in en ik vroeg me af welk verhaal erachter zat, waarheen ze op weg was. Het lichaam is robuust en is een decor voor draperieën, die gerangschikt worden rond de massieve vorm van de romp en de benen. De borst lijkt wel ingelijst door een speciaal geplooide vouw in de jurk. Zoals een sieraad. Een attribuut, een soort van gereedschap dat, zoals ik later ontdekte in mijn onderzoek, een essentiële rol speelde in hemelse zaken en in rituelen.

Top